Lãnh đạo theo mục tiêu Path – Goal Theory là gì?

Lãnh đạo theo mục tiêu hay Path – Goal Theory giúp bạn xác định phương thức quản lý nhóm dựa trên nguồn lực con người hiện tại và các yếu tố tình huống khác. Bài viết dưới đây sẽ đưa cho bạn cái nhìn tổng quan về lý thuyết lãnh đạo theo mục tiêu để bạn có thể áp dụng sao cho hiệu quả nhất.

Hãy tưởng tượng rằng, sếp của bạn giao một dự án lớn cho cả nhóm. Trong nhóm, có một số thành viên rất tài năng; tuy nhiên, trước đây bạn đã từng có khoảng thời gian làm việc không thoải mái với họ.

Bạn cho rằng, để quản lý một nhóm “chuyên gia”, có nhiều người giỏi và tài năng thì cách tốt nhất là lãnh đạo theo mục tiêu. Hãy đưa ra các mục tiêu cụ thể và họ sẽ tự tìm ra những cách triển khai công việc riêng phù hợp với bản thân để đạt được đích đến cuối cùng. Bạn không muốn can thiệp vào những gì họ đang làm, vì vậy các cuộc họp hiếm khi được diễn ra

Vấn đề là cách tiếp cận này không thích hợp với nhóm của bạn. Vậy bạn nên làm gì? Những buổi họp có đang làm lãng phí thời gian hay không? Và liệu họ có cảm thấy thoải mái nếu bạn tham gia nhiều hơn vào các quyết định hay định hướng triển khai công việc?

Để lựa chọn được phương pháp lãnh đạo tốt nhất, một số yếu tố khác cần được xem xét để tránh chọn cách tiếp cận không phù hợp. Vì điều này có thể làm ảnh hưởng đến tinh thần, hiệu quả và năng suất làm việc của họ.

Lãnh đạo theo mục tiêu: Phong cách lãnh đạo GenZ 1

Giới thiệu về lãnh đạo theo mục tiêu

Nhà tâm lý học, Robert House, đã phát triển lý thuyết lãnh đạo theo mục tiêu vào năm 1971, sau đó xác định lại và cập nhật nó trong một bài báo năm 1996 trên tạp chí The Leadership hàng quý. Hãy xem xét một số yếu tố sau của lý thuyết:

1. Trách nhiệm của lãnh đạo

Nếu muốn mọi người đạt được mục tiêu, bạn cần phải giúp đỡ, hỗ trợ và động viên họ. Bạn có thể tham khảo theo ba cách sau đây:

  1. Giúp họ xác định và đạt được mục tiêu
  2. Phát hiện và giải quyết vướng mắc để cải thiện hiệu suất làm việc
  3. Đưa ra những phần thưởng thích hợp trong quá trình làm việc

Để thực hiện điều đó, có 4 phong cách lãnh đạo khác nhau mà bạn có thể áp dụng:

Lãnh đạo hỗ trợ (Supportive leadership):

Phong cách này tập trung vào các mối quan hệ. Bạn đặt lợi ích và nhu cầu của các thành viên trong nhóm lên trên. Đối với những nhiệm vụ căng thẳng hoặc lặp đi lặp lại, kiểu lãnh đạo này sẽ là thích hợp nhất.

Lãnh đạo theo chỉ thị (Directive leadership):

Nếu áp dụng phong cách quản trị này, bạn cần truyền đạt các mục tiêu và kỳ vọng. Đồng thời, phân công rõ ràng các công việc nhỏ cho mọi người. Phong cách này hoạt động tốt nhất khi các nhiệm vụ hoặc dự án không có cấu trúc, hoặc khi các nhiệm vụ phức tạp và các thành viên trong nhóm còn thiếu kinh nghiệm.

Lãnh đạo có sự tham gia (Participative leadership):

Kiểu lãnh đạo này tập trung vào sự tham gia của cả hai bên. Bạn tham khảo ý kiến của nhóm và cân nhắc các ý tưởng, kiến thức chuyên môn của họ trước khi đưa ra quyết định. Cách tiếp cận này hoạt động tốt nhất khi các thành viên trong nhóm của bạn có kinh nghiệm, nhiệm vụ phức tạp, đầy thử thách và khi họ muốn cung cấp cho bạn ý kiến đóng góp.

Lãnh đạo theo định hướng thành tích (Achievement-oriented leadership):

Tại đây, bạn đặt ra các mục tiêu đầy thách thức cho nhóm của mình. Bạn tin tưởng vào khả năng của nhóm, vì vậy bạn mong đợi nhóm sẽ hoạt động tốt và luôn duy trì các tiêu chuẩn cao đối với mọi người. Phương thức này hoạt động tốt nhất khi các thành viên trong nhóm mất động lực hoặc không bị thách thức trong công việc của họ.

Đọc thêm: Lãnh đạo cũng cần phong cách? Giải thích với mô hình của Kurt Lewin

Lãnh đạo theo mục tiêu Path - Goal Theory là gì?

2. Các yếu tố tính huống

Lãnh đạo theo mục tiêu (Path-goal theory) được xác định bởi hai yếu tố tình huống là năng lực của các thành viên trong nhóm và môi trường của bạn. Những yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến phong cách quản trị bạn sẽ sử dụng với mọi người.

2.1 Cấp dưới

Chìa khóa để chọn cách tiếp cận tốt nhất là hiểu nhu cầu của mọi người.

  • Với cơ quan hoặc người quản lý trực tiếp, các thành viên có phản hồi gì? Họ phản ứng thế nào khi bạn nói với họ cách thực hiện một nhiệm vụ cụ thể?
  • Họ có những kinh nghiệm gì? Họ hiểu thế nào về các nhiệm vụ được giao?
  • Động cơ của của họ là gì?

2.2 Yếu tố môi trường

Bạn cần xem xét tình hình hiện tại. Nhiệm vụ hoặc dự án của nhóm bạn có tính phức tạp hoặc lặp đi lặp lại như thế nào?

  • Cấu trúc của nhiệm vụ như thế nào?
  • Quyền hạn của bạn đối với nhóm ở mức nào?
  • Khả năng teamwork của thành viên trong nhóm có tốt hay không?

Hướng dẫn sử dụng lý thuyết lãnh đạo theo mục tiêu

Để áp dụng lý thuyết lãnh đạo theo mục tiêu (path-goal theory) rất đơn giản, hãy xem xét những yếu tố trong bảng dưới đây ngay:

Áp dụng lý thuyết lãnh đạo theo mục tiêu (path-goal theory)

Dựa vào bảng trên, bạn có thể so sánh nhu cầu của các yếu tố môi trường và cấp dưới để xác định phong cách lãnh đạo tốt nhất, phù hợp nhất. Tuy nhiên, bạn cần sử dụng chúng một cách linh hoạt, đôi khi bạn phải kết hợp các phong cách này với nhau tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.

Ví dụ:

  • Giả sử, bạn đang phụ trách quản lý một nhóm về nhân sự – là những người đến từ những bộ phận khác nhau. Nhóm mới này được tập hợp với mục đích giảm khối lượng công việc hiện tại cho bộ phận HR. Do đó, họ chưa hiểu về quy trình cũng như cách vận hành của bộ phận nhân sự. Để hoàn thành được nhiệm vụ, họ cần có sự hướng dẫn cụ thể và rõ ràng. Bên cạnh đó, mối quan hệ giữa các thành viên trong nhóm khá tốt nên có thể giúp đỡ, hỗ trợ nhau trong công việc. Dựa vào lý thuyết lãnh đạo theo mục tiêu, nhóm nhân sự mới mà bạn đang quản lý sẽ phù hợp với phong cách quản trị chỉ đạo (Directive)
  • Ở trường hợp 2, giả sử bạn là người quản lý trong lĩnh vực CNTT. Phòng Marketing cần một số hoạt động hoặc chương trình để theo dõi các yêu cầu của khách hàng. Nhóm của bạn có rất nhiều người tài năng và có thể hoàn thành được nhiệm vụ này. Vì thế, bạn cần đặt ra những mục tiêu mang tính thách thức cho họ và nên xác định quyền hạn cũng như có sự tin tưởng cao với họ. Dựa vào lý thuyết lãnh đạo mục tiêu, phong cách lãnh đạo theo định hướng thành tích (Achievement-oriented) là phù hợp nhất.

Hãy nhớ rằng, mỗi thành viên là một cá thể độc lập, họ có tính cách và suy nghĩ riêng nên bạn không thể sử dụng một phong cách quản trị duy nhất với tất cả mọi người được.

Ngoài ra, một trong những thách thức của lý thuyết lãnh đạo mục tiêu này là khó đánh giá các yếu tố tình huống. Và nếu đánh giá không chính xác, bạn có thể sẽ chọn sai phương thức quản trị nhóm làm việc

Bài viết liên quan
Mục lục